Eftir Sølva Næs Hoydal
Víðari! Kom nú, far nú víðari! Eyguni opna seg og royna at venja seg við sterka sólarljósið.
Heilin roynir at tilpassa seg til veruleikan. Armurin, deyðatroyttur av at hava arbeitt so hart,
sleingir seg framum, og eg royni at seta neglirnar fastar í tað ónatúrliga slætta asfaltið, men
fingrarnir glíða aftureftir, tá tað fríska blóðið ger breytina hála. Kroppurin hevur bestan hug at
gevast. Hann leggur seg troyttur niður, uttan at røra seg, og vil ikki samstarva. Eyguni stríðast
fyri at halda sær opnum, og lukturin av kolsúrni hevur sett seg rimmarfastan í nasagluggarnar,
sum annars eru tiptir av storknaðum blóði. Onkustaðni, longri burturi enn har armurin røkkur,
hoyri eg eitt snjalt bipandi ljóð, sum sker seg inn á oyratrummunar. Eg hoyri eina rødd
onkustaðni aftast í høvdinum: Gev ikki upp, far víðari. Hetta er ikki fyrstu ferð, eg havi
upplivað, at heilin vil ikki tað, sum restin av kroppinum vil, og eg kenni á mær, at bardagin
millum tey bæði fer at verða langur og harður.
Eg lyfti høvdinum varisliga og seti høkuna á vegin. Eyguni leita, men einki er at síggja ella
finna. Bara mjørki, gras og vegur, vegur, vegur. Armurin roynir einaferð afturat, klárar at fáa
tak í eina rivu og hálar við allari sínari megi føturnar, beinini og búkin við sær. Kroppurin
bønar um at sleppa at liggja, men nú eri eg komin avstað – nú skal eg bara blíva við. Eg lyfti
armin aftur og háli. Eina ferð, tvær ferðir, tríggjar ferðir… Hin armurin roynir eisini. Pínan í
øllum kroppinum verður spakuliga minni ótolandi, tá heilin nú sleppur at hugsa um okkurt
annað. Klæðini á kroppinum royna at steðga ferðini, og verða hálað mótsettan veg, so hvørt
sum armurin roynir at hála fram, og tað harða asfaltið følist harðari og harðari ímóti húðini,
so hvørt sum klæðini skrædna.
Seks ferðir, sjey ferðir, átta ferðir…
Røddin í høvdinum broytir brádliga tónalag. Hví blívur tú við? Hvat er grundin? Hvar ætlar
tú at fara? Hvat ætlar tú at gera? Hvussu ætlar tú tær at yvirliva? Hvønn ætlar tú tær at fara
til? Hvør skal hjálpa tær? Hetta er óneyðugt. Tú stríðist uttan grund. Har er eingin loysn, har
er einki mál. Hví leggur tú teg ikki bara niður at doyggja?
Men kroppurin vil enn ikki akta. Hann blívur við.
Tíggju ferðir, ellivu ferðir, tólv ferðir…
Eftir nógv stríð fái eg eyga á eina konu og eitt barn, sum ganga framvið. Tann lítli drongurin
starir eftir mær, og sjálvt um heilin skríggjar eftir hjálp, vilja eygu míni ikki hyggja aftur eftir
hansara. Konan, sum eisini roynir at sleppa undan eygnasambandi, hvøkkur við, tá drongurin
hálar í ermu hennara, peikar eftir mær og so forvitin spyr mammu sína, hvat er galið við
hasum manninum. Konan kveitir stutt eftir mær og hyggur so illsint at dronginum.
“Ikki stara eftir manninum, tað er ófólkaligt.”
“Men hann hevur tað ikki gott.”
Konan vendir eygunum ímóti mær og kroystur eitt smíl fram.
“Orsaka, hann er so forvitin. Hvussu hevur tú tað?”
Eg opni munnin, og royni ikki at hosta blóð upp, tá eg merki málmsmakkin á tunguni.
“Fínt.”
Konan sær nøgd út og vendir høvdinum aftur ímóti soninum.
“Har hoyrir tú, góði.”
Tey ganga víðari, og eg háli meg víðari.
Fimtan, sekstan, seytjan…
Eg hoyri surran av einum bili, sum nærkast. Maðurin innaní, sum er fínt klæddur í skjúrtu og
slipsi, opnar vindeygað og rópar eftir mær, tá hann koyrir framvið.
“Kom nú! Far nú skjótari! Tú ert her fyri eina grund!”
Eg orki ikki. Tað er bara tað sama umaftur og umaftur, og tað hevur tað verið leingi. Eg háli
meg fram, og telji hvørt hál. Eg flyti meg helst fram, men føli meg fastan í stað. Var tað her,
eg ætlaði at enda? Er hetta staðið, eg havi stríðst fyri at koma til? Eg má bara koma
ígjøgnum tað, so eg kann seta mat á borðið.
Tvey-og-tjúgu, trý-og-tjúgu, fýra-og-tjúgu.
Eg eri komin til endan. Vegurin brýtur knapt av og skapar ein kant við bara mjørka sum
bakgrund. Eg háli meg yvir til kantin og hyggi niður av bratta klettinum. Langt, langt niðri
sæst brúsandi brimið, grálitaða grótið, og vakra, himmalbláa havið. Eg havi góðan hug at
røkka niður og nema við vakurleikan, men eg hugsi eisini, at undir gandakendu ljósabláu
havskorpuni liggur myrki botnurin. Aftur seti eg spurningin: Er hetta staðið, eg havi stríðst
fyri at koma til? Tað kennist fríandi, men samstundis eisini sum snýt. Ein lættur vegur út.
Eg hoyri knappliga røddina á eini konu. Eg vendi mær á og síggi, at tað er konan frá
arbeiðinum. Hon sær bangin út.
,,Tú sært ræðuligur út. Hvat er hent?” spyr hon.
,,Teir slitu meg upp” svari eg, hásur á málinum.
,,Hví tað?”
,,Eg kundi ikki geva teimum tað, teir vildu hava. Tá vildi teir ikki síggja meg longur. So slóu
teir meg niður, koyrdu avstað og lótu hamin liggja eftir.”
Konan kemur yvir til mín og leggur armarnar um akslarnar á mær. Kroppur hennara følist
heitur, og eg njóti løtuna. Nú følist tað sum, at tað er hennara eyma rødd, sum tosar við meg
og sigur orðini: “Gev ikki upp, kom víðari.”
Men hon sigur heldur:
,,Tú hevur arbeitt for leingi. Skal eg koyra teg heim?”
Í bilinum hyggi eg út og síggi, at vit ferðast aftur eftir vegnum, sum eg hálaði meg ígjøgnum,
og eg spyrji meg sjálvan, um eg havi mótið til at stríðast ígjøgnum hann aftur, tá bilurin nær
til byrjunarstaðið. Men nú er øðrvísi. Eg føli enn hitan á bringuni, sum følist sum eitt plástur
fyri allar skaðarnar á kroppinum. Var tað tað, teir vildi hava frá mær? Hita? Viðurkenning?
Eg hyggi eftir klokkuni. Hon er um at verða eitt, men nú ætli eg mær ikki a fylgja við longur.
Eg havi onnur ting at hugsa um.